Şu an pek bir yavaş hızla kırılsa da İçerik Yönetim Sistemi (CMS) üzerine inşaa edilmiş web siteleri hakkında Türkiye’de herkesin en hafif tabiri ile korkunç denecek kadar kötü önyargıları, yanlış bilgileri ve hurafeleri vardır.
Peki başlıca İçerik Yönetim Sistemleri (CMS) lerden hangileridir?
Dünya da kullanım yoğunluğuna göre sıralarsak, WordPress, Joomla ve Drupal.
Bu yazılımlar genel olarak Unix sunucularda kullanılırlar. Her biri giderek daha yetkin ve gelişmiş olmakla beraber açık kaynak kodlu uygulamalar olduklarından beraberinde önyargıları da geliştirmektedirler.
- İlk yanlış inanış, Açık Kaynak Kodlu bu “İçerik Yönetim Sistemleri"nin (CMS) güvensiz olduğuna dair inanıştır. Devamında da inanılır ki bu yazılımlar ASP.Net ile kodlanmış yazılımlara göre çok güvensizdirler. Koca bir YALAN. Özellikle para üzerine dayalı sistemleri satmak isteyen kurumlar tarafından desteklenen koca bir YALAN. Dünya da o kadar çok kurum bu CMS leri artarak kullanmaktadır ki ileri de web sitesi yapmak için bu üç CMS dışında başka bir yazılım kullanılabilecek mi o bile meçhuldür.
- Peki bu kurumlar hangileridir? Örneklerle gidersek, Başta ABD Beyaz Sarayı olmak üzere NASA, CIA ve diğer hükümet kuruluşları Drupal İçerik Yönetimi üzerine kurulu web sitelerini kullanmaktadır. CIA, evet bildiğiniz CIA in web sitesi yazılımını sizde indirebilirsiniz. Hala “bu yazılımlar güvensiz, biz elle kendimiz yazdıydık çokta iyi oldu” diyen web sitesi yazılımcılarına saygılarımızla duyurulur. Örneklere devam edersek, CNN, BBC, E-Bay, MTV gibi uzayıp giden bir liste WordPress, ardından Linux.com, Ikea, General Electic, Harvard Üniversitesi gibi diğer “önemsiz” kuruluşların bulunduğu listede Joomla kullanmaktalar.
- Tüm bu CMS lerin genel olarak çekirdek yazılımları sorunsuz çalışır. Tabir-i caizse taş gibidirler. Güvenlik sorunları üzerlerine kurduklarınız ile başlar. Bir de sunucudan da anlamıyorsanız, daha ucuz barındırma parası için kalabalık ötesi sunucuları tercih ediyorsanız, bu sitelerin güvenliği için artık yapacak bir şey yok demektir.
- Diğer ana sorun ise bu yazılımlara bedava ulaşmanın mümkün olmasıdır. Bu durum ise ortalığı tam anlamı ile toz duman etmektedir. Bedava indirilebilmesi yazılımlara herkes tarafından bu kadar kolay ulaşılabilmesi, daha da kafa karıştırıcı şekilde ilk kurulumlarının çok kolay olmaları, tüm web sitesi ile ilgilenen yetkili veya yetkisiz kişilerin egolarının da tavan yapmasına neden olmaktadır. Hele ki ülkemizde firma sahiplerinin yapılan hizmet işinin parasını daha da düşürme isteklerinin tetiklediği, CMS ler ile yapılan tüm işlerin basit görme arzuları, bu yazılımları kullanan kişilerin de aktif dolandırıcı olarak tanımlamalarına neden olmaktadır. Bir web tasarımcı iseniz ve eğer ki bir firmanın web sitesini yaparken WordPress, Joomla veya Drupal kullandıysanız hiç aksamayacak şekilde iş yaptığınız firmadan mutlaka ki biri “E joomla kulanmışsın, bunu otursam 1 günde ben de yaparım” der. Sonra da bir web tasarımcı olarak kendinizi, hanginizin daha aptal olduğunun karşıdan belli olmadığı bir tartışmaya girmiş bulursunuz. O an da fark edersiniz ki kör cahil ile web sitesi yapmış daha da kötüsü bunu ona satmaya çalışmaktasınızdır. Ve o kişi bir de firmanın sahibi ise o an yapılan işin parasını alsanız dahi bilin ki web tasarımcı olarak siz ortamın daha aptal olanısınızdır. Çünkü o kişi size verdiği parayı tane tane burnunuzdan getirecektir.
- Bu yazılımları açıklamaya devam edersek, evet ilk kurulumları kolaydır. Belli bir yere kadar bilgisayara format atabilecek kadar yakın olan herkes web site tasarımını bir yere kadar getirir. Sonra mı? Sonrası tamamen korku, kargaşa, vahşet doludur. Aslında bu yazılımlar birer gerilim filmi gibidir. Her şey sakin başlar, hava günlük güneşliktir. Sonra kan gövdeyi götürüverir. Sorular da birbiri ardına gelir. Bir eklenti kurdum sitem göçtü? SEO yaptım, şimdi Google da bile yokum? Yahu sadece şuraya bir tarih modülü ekledim şimdi sitenin teması gözükmüyor? Bedava bir tema bulduydum, onu kurdum şimdi web sitem porno siteye yönleniyor? Sadece üste bir resim ekleyeceğim lanet şey kayıp duruyor? Ki bunlar sadece görebildiğiniz sorulardır. Arka planda kim bilir daha neler eksiktir. ( Site haritaları, arama motoru bağlantıları, kocaman olmuş şişmiş kodlar, sosyal bağlantılar, mobil uyumsuzluklar, simetrisi kaymış grafikler, resimler, potansiyel açıklar vs., vs., vs…)
- Diğer bir yanılgı bu yazılımların tümüyle bedava sanılmasıdır. Evet çekirdek kodları bedavadır. Ancak işini yapmasını sağlayan eklentiler ve temalar paralıdır. Parasız eklentilerden ve temalardan ise uzak durmak gerekir. Çünkü bu eklentileri yapanlar bir neden vardır ki size bunu parasız vermektedir. Muhtemeldir ki içine reklam kodları yerleştirilmiştir. Yine de tüm CMS’ lerin paralı eklentileri, Microsoft ürünleri gibi uçuk kaçık rakamlarda da değildir.
- Sonuç mu? Eğer bilmeden bu yazılımları kullanmaya kalkarsanız veya web tasarımcı olarak bilmeden kullanan birini tuttuysanız, CNN’in sitesine özenip, midyeci web sitesi yaparsınız. Sonra da işin berbat edilmesinin en baş sorumlusu siz olduğunuzdan “e kadar da kötü olmadı, hem benim web sitesine ihtiyacım yok ki, Google da yer alsam ne olacak, yer almasam ne olacak” gibi birbirinden saçma bahaneleri etrafa sıralayanlar arasına hızlı bir giriş yaparsınız. Tabi etrafı susturun ki kimse senin kral dediğin web sitene aslında çıplak diyemesin.
- Konuyu toparlarsak bu yazılımlar insanları, kurulum ve ulaşım kolaylıkları ile kendilerine çeken yazılımlardır. Ancak eğer gerçekten bu işi meslek edinecek iseniz, dört dörtlük bir iş olsun istiyorsanız diğer her şeyi bir kenara bırakmanız gerekecektir. Neredeyse bırakın kendi yazılımınızı yazmak, kendi yazılım dilinizi geliştirmek bile daha kolaydır.
- Ama bu CMS ler üzerinde gerçek anlamda hakimiyetiniz başlar ise sanal dünyanın artık yeni bir lordu var demektir. Size veremeyeceği şey yok gibidirler. Hem müşterinizin hem kullanıcı-tasarımcısının hayatını cennete doğru değiştirecek potansiyelleri vardır. Sınırları yoktur. Gerçek anlamda melekleri yanınızda hissedersiniz. İsmi WordPress, Joomla veya Drupal olsun tüm bu CMS yazılımlarını açık kaynak kodlu olarak dünyanın geri kalanı ile paylaşan dünyanın o müthiş yazılımcılarına saygılarımızı sunuyoruz.